บันทึกอนุทินครั้งที่5

บันทึกอนุทิน

วิชา การอบรมเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยที่มีความต้องการพิเศษ

อาจารย์ผู้สอน อ.ตฤณ  แจ่มถิน

วันที่ 6ธันวาคม2556

เวลาเรียน วันศุกร์ 11:30-14:00 น.



การเรียนการสอนในวันนี้

พัฒนาการของเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

พัฒนาการ

• การเปลี่ยนแปลงในด้านการทำหน้าที่และวุฒิภาวะของอวัยวะ
• ทำให้สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

• เด็กที่มีพัฒนาการล่าช้ากว่าเด็กปกติในวัยเดียวกัน
• พัฒนาการล่าช้าอาจพบเพียงด้านในด้านหนึ่ง หลายด้านหรือทุกด้าน
• พัฒนาการล่าช้าในด้านหนึ่งอาจส่งผลให้พัฒนาการในด้านอื่นล่าช้าไปด้วย

ปัจจัยที่ส่งผลต่อพัฒนาเด็ก

• ปัจจัยทางชีวภาพ

ด้านสภาพแวดล้อมก่อนคลอด

-กระบวนการคลอด<คลอดออกมาอย่างไร<คลอดเอง

-สภาพแวดล้อมหลังคลอด<การเลี้ยงดู

สาเหตุที่ทำให้เกิดความบกพร่องทางพัฒนาการ

1. โรคทางพันธุกรรม
   -เด็กจะมีพัฒนาการล่าช้ามาตั้งแต่เกิดหรือสังเกตได้ชั่วระยะไม่นานหลังเกิด มักมีลักษณะผิดปกติแต่กำเนิดร่วมด้วย เช่น ดาวน์ซินโดม โลหิตจาง เบาหวาน ยีนส์ ท้าวแสนปม
2. โรคของระบบประสาท
   -เด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการส่วนใหญ่มักมีอาการหรืออาการแสดงทางระบบประสาทร่วมด้วย ที่พบบ่อยคือ อาการชัก
3. การติดเชื้อ
   -การติดเชื้อตั้งแต่อยู่ในครรภ์ น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย ศีรษะเล็กกว่าปกติ อาจมีตับม้ามโต การได้ยินบกพร่อง ต้อกระจก นอกจากนี้ การติดเชื้อรุนแรงภายหลังเกิด เช่น สมองอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ เป็นสาเหตุที่พบได้บ้าง
4. ความผิดปกติเกี่ยวกับเมตาบอลิซึม
   -โรคที่ยังเป็นสาธารณสุขไทย คือ ไทรอยด์ฉฮอร์โมนในเลือดต่ำ
5. ภาวะแทรกซ้อนระยะแรกเกิด
   -การเกิดก่อนกำหนด น้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย และภาวะขาดออกซิเจน

     สารเคมี
     -ตะกั่วเป็นสารที่มีผลกระทบต่อเด็กและมีการศึกษามากที่สุด
     -มีอาการซึมเศร้า เคลื่อนไหวช้า ผิวดำหมองคล้ำเป็นจุด
     -ภาวะตับเป็นพิษ
     -ระดับสติปัญญาต่ำ

    แอลกอฮอล์
     -น้ำหนักแรกเกิดน้อย
     -มีอัตราเพิ่มน้ำหนักหลังเกิดน้อย ศีรษะเล็ก
     -พัฒนาการของสติปัญญาที่มีความบกพร่อง
     -เด็กมีความบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์

   Fetal alcohol syndrome,FAS
     -ช่องตาสั้น
     -ร่องริมฝีปากบนเรียบ
     -ริมฝีปากขนาดยาวและบาง
     -หน้าคลุมหัวตามาก
     -จมูกแบน
     -ปลายจมูกเชิดขึ้น

    นิโคติน
     -น้ำหนักน้อยขาดสารอาหาร
     -เพิ่มอัตราการตายในวัยทารก
     -สติปัญญาบกพร่อง
     -สมาธิสั้นพฤติกรรมก้าวร้าว มีปัญหาด้านการเข้าสังคม

    อาการของเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ
      -มีพัฒนาการล่าช้าซึ่งอาจจะพบมากกว่า1ด้าน
      -มีปฏิกิริยาสะท้อน(Primitive reflex)ไม่หายไปแม้จะถึงช่วงอายุที่ควรจะหายไป
        

    แนวทางการวินิจฉัยเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

      1.การซักประวัติ
        -โรคประจำตัว โรคพันธุกรรม
        -การเจ็บป่วยในครอบครัว๋
        -ประวัติฝากครรภ์
        -พัฒนาการที่ผ่านมา
        -การเล่นตามวัย การช่วยเหลือตนเอง
        -ปัญหาพฤติกรรม
        -ประวัติอื่นๆ

     2.การตรวจร่างกาย
        -ตรวจร่างกายทั่วไปและการเจริญเติบโต
        -ภาวะตับม้ามโต
        -ผิวหนัง
        -ระบบประสาทและวัดศีรษะด้วยเสมอ
        -ดูลักษณะเด็กที่ถูกทารุณกรรม
        -ระบบการมองเห็นและการได้ยิน

    3.การสืบค้นทางห้องปฏิบัติการ

    4.การประเมินพัฒนาการ
       -การประเมินพัฒนาการ
       -การประเมินที่ใช้แนวปฏิบัติ
       -แบบทดลอง Denver
       -Gesell Drawing Test
       -แบบประเมินพัฒนาการเด็กตามคู่มือส่งเสริมพัฒนาการ
        เด็กอายุแรกเกิด -3ปี สถาบันราชานุกูล

         

    แนวทางในการดูแลรักษา

          -หาสาเหตุที่ทำให้เกิดความบกพร่องทางพัฒนาการ

          -การตรวจหาความผิดปกติร่วม

          -การรักษาสาเหตุโดยตรง

          -การส่งเสริมพัฒนาการ

          -ให้คำปรึกษากับครอบครัว

   ขั้นตอนในการดูแลเด็กพิเศษที่มีความต้องการพิเศษ

          1.การตรวจคัดกรองพัฒนาการ

          2.การตรวจประเมินพัฒนาการ

          3.การให้การวินิจฉัยและหาสาเหตุ

          4.การให้การรักษาและส่งเสริมพัฒนาการ

          5.การติดตามและประเมินผลการรักษาเป็นระยะ